biologie

Thema 2 Voortplanting en seksualiteit

Basisstof 7 Veilige seks

Samenvatting

In deze basisstof leer je waarom veilige seks belangrijk is.
Seks kan leiden tot een zwangerschap of een seksueel overdraagbare aandoening (soa).
Door veilig te vrijen kun je jezelf en je partner beschermen.
Daarbij gebruik je anticonceptie (om zwangerschap te voorkomen) en bescherming tegen soa’s zoals condooms.
Belangrijk is dat seks altijd gebeurt met toestemming en respect.

Lesdoelen

• Je weet wat veilige seks betekent.
• Je kunt uitleggen waarom anticonceptie belangrijk is.
• Je kent verschillende anticonceptiemiddelen.
• Je weet wat soa’s zijn en hoe ze worden overgedragen.
• Je begrijpt het belang van open communicatie en respect in relaties.

Lesinhoud

Wat is veilige seks?
Veilige seks betekent dat je seks hebt op een manier die voorkomt dat:

• iemand ongewenst zwanger wordt;
• iemand besmet raakt met een soa.

Anticonceptie
Anticonceptiemiddelen voorkomen dat een eicel bevrucht wordt.
Veelgebruikte middelen zijn:

• Condoom – houdt zaadcellen tegen en beschermt tegen soa’s.
• De pil – bevat hormonen die de eisprong tegenhouden.
• Spiraaltje – voorkomt dat een bevruchte eicel zich kan innestelen.
• Prikpil of implantaat – werkt langdurig met hormonen.

Soa’s (seksueel overdraagbare aandoeningen)
Soa’s zijn ziekten die je kunt krijgen door onveilige seks.
Bekende voorbeelden:

• Chlamydia, gonorroe, herpes, HIV, sifilis.
  Sommige soa’s merk je niet meteen, maar ze kunnen ernstige gevolgen hebben, zoals onvruchtbaarheid.
  Een condoom is het enige middel dat beschermt tegen soa’s én zwangerschap.

Toestemming en respect
Veilige seks betekent ook dat beide personen het willen.
Seks zonder toestemming is nooit goed.
Praten over grenzen en anticonceptie hoort bij een gezonde en veilige relatie.

Praktische toepassingen

• Gebruik een condoom om soa’s en zwangerschap te voorkomen.
• Neem verantwoordelijkheid voor je eigen lichaam en dat van een ander.
• Bespreek met je partner wat jullie prettig vinden en wat niet.
• Laat je testen als je onbeschermde seks hebt gehad.

Controlevragen en antwoorden

1. Vraag: Wat betekent veilige seks?
   Antwoord: Seks waarbij je maatregelen neemt om zwangerschap en soa’s te voorkomen.

2. Vraag: Wat doet een condoom?
   Antwoord: Het houdt zaadcellen tegen en beschermt tegen soa’s.

3. Vraag: Wat is het verschil tussen een pil en een condoom?
   Antwoord: De pil voorkomt een eisprong; het condoom beschermt ook tegen soa’s.

4. Vraag: Wat is een soa?
   Antwoord: Een ziekte die je door seks kunt krijgen.

5. Vraag: Wat is belangrijk naast bescherming bij seks?
   Antwoord: Toestemming en respect voor elkaar.

Toetsvragen

1. Wat is het doel van veilige seks?
2. Noem drie anticonceptiemiddelen.
3. Hoe voorkomt de pil een zwangerschap?
4. Waarom is een condoom het enige middel dat ook tegen soa’s beschermt?
5. Wat is een soa en noem twee voorbeelden.
6. Wat moet je doen als je denkt dat je een soa hebt?
7. Wat betekent toestemming bij seks?
8. Wat is het verschil tussen de prikpil en het spiraaltje?
9. Waarom is praten over anticonceptie belangrijk?
10. Wat kun je doen om respectvol met seksualiteit om te gaan?

---

Referentie

Bron(nen): Biologie voor Jou 3A – Thema 2 Voortplanting en seksualiteit, Basisstof 7 Veilige seks oai_citation:0‡BBL-3a-thema 1-organen en cellen.docx